Współczesna stomatologia nieustannie się rozwija i zmienia technologicznie, wprowadzając do leczenia zębów różne nowości. Obecnie bardzo duży nacisk kładzie się na to, aby ograniczyć dostęp śliny do zęba, który jest leczony. Zachowanie takie stosowane jest zarówno w trakcie leczenia próchnicy, a także podczas wypełniania ubytku zęba materiałem kompozytowym. Dostęp śliny do zęba blokuje się także podczas leczenia kanałowego zębów u dorosłych i u dzieci.
Koferdam
Koferdam to urządzenie, które stosuje się w stomatologii zamiast tradycyjnych wałeczków z ligniny. Koferdam wkłada się pomiędzy zęby a dziąsła, aby wchłonął się nadmiar śliny, który powstaje w czasie zabiegów dentystycznych. Koferdam pozwoli zachować większą higienę oraz komfort zabiegu, a przy okazji poświęca czas, który potrzebny jest na jego wykonanie. Dzieje się tak dlatego, ponieważ nie ma konieczności ciągłego wymieniania wałeczków z ligniny, a także osuszania miejsca, gdzie wykonywany jest zabieg.
Koferdam jest urządzeniem, które ma najczęściej kolor niebieski, albo zielony. Rzadko może być jasny, przezroczysty lub ciemny, chociaż te kolory pozwalają na lepszą obserwację leczonego zęba. Zbudowany jest on z cienkiej, lateksowej gumy, membrany. Może być w postaci rolki lub pojedynczych kawałków, w różnych grubościach. Im są cieńsze tym są bardziej praktyczne, natomiast nie uszczelniają dokładnie zęba.
Przed zabiegiem, w koferdamie wycina się dziury za pomocą specjalnego dziurkacza i zakłada go tak, aby przez otwór przechodził leczony ząb, a także zęby sąsiednie. Następnie zakładana jest klamra motylkowa, która jest dostosowana do kształtu zęba, do jego wielkości. Na ramkę, która jest umieszczona wokół ust pacjenta, umieszcza się gumową membranę, która ma chronić przed śliną. Prawidłowe naciągnięcie koferdamu pozwala mu stać się całkowicie przezroczystym.
Koferdam założony powinien być tak, aby całkowicie odizolować leczony ząb.
Stomatolog, zanim założy koferdam, powinien sprawdzić przestrzenie między zębowe, najlepiej za pomocą nici dentystycznych. Miejsca, które nie są puste, powinny być, przed każdym zabiegiem, delikatnie oszlifowane. Przy zakładaniu koferdamu powinno się zastosować klamry.
Klamry do koferdamu
Klamry do koferdamu mogą być ze skrzydełkami lub bez. Klamry bez skrzydełek mają łuki wewnętrzne, które przeznaczone są do osadzania na zębie. Są one krótkie i zaokrąglone. Przy używaniu klamer tego typu najpierw zakłada się klamrę, a dopiero potem lateks.
Urządzenie, jakim jest klamra motylkowa stomatologia poleca do mocowania gumy lateksowej podczas wykonywania zabiegów stomatologicznych. Klamry te posiadają specjalne wypustki, które umieszczone są przy szczękach. Początkowo umieszcza się je w otworze wyciętym w koferdamie, a następnie całość nakłada się na ząb. Jeśli chodzi o przedmiot jakim jest klamra motylkowa stomatologia poleca te, które mają skrzydełka. Dzięki nim koferdam ma lepszą retrakcję i łatwiej jest połączyć klamry z ramką do koferdamu i osadzić całość na leczony ząb.
Przedmiot taki jak klamra motylkowa stomatologia oferuje w różnych rozmiarach. Rozmiar jest bardzo ważny, ponieważ zakładane klamry nie mogą być ani za duże ani za małe, ponieważ punkty kontaktowe znajdują się na dziąśle, a nieprawidłowo dobrane mogą doprowadzić do jego okaleczenia.
Pracując z koferdamem trzeba pamiętać, że dobór klamer musi być zgodny z jej przeznaczeniem, dlatego każda z nich ma numer. Prawidłowo założona klamra motylkowa stomatologia określa, że to taka, która ma czteropunktowy kontakt z zębem. Tylko taki gwarantuje wystarczające utrzymanie na zębie.
Wybór właściwego rodzaju klamry jest bardzo istotny, ponieważ to od niego zależeć będzie wybór jednej z trzech metod zakładania koferdamu. Trzeba zwrócić także uwagę na rozstaw szczęk do obwodu, już na poziomie szyjki. Każda klamra ma numer. Klamra z numerem siedem i osiem przeznaczona jest na zęby trzonowe szczeki i żuchwy, klamra numer dwa zakładana jest na kły szczęki, a także na wszelkie przedtrzonowce. Klamra z numerem dziewięć zakładana jest na zęby sieczne, kły żuchwy oraz na siekacze szczęki.
Do zakładania urządzenia, jakim jest klamra motylkowa stomatologia poleca specjalne skrzypce do klamer. Dzięki nim można chwytać prawidłowo każdy łuk i nie poddawać go niepotrzebnie nadmiernemu naprężaniu. Zapobiega to niekontrolowanemu uwolnieniu klamer dzięki retencji Dzięki szczypcom możliwe jest rozszerzenie klamry, szybsze jej założenie, a potem usunięcie zęba.
Zalety klamry motylkowe
Klamry motylkowe to urządzenia, które mają skrzydełka, czyli wypustki przy szczękach. Umieszcza się je w otworze koferdamu, a potem nakłada się całość na ząb. Klamry motylkowe są tak skonstruowane, że umożliwiają dodatkową retrakcję.
Do zalet klamry motylkowej zaliczyć można to, ze dzięki niej koferdam umieścić można za pomocą trzech, różnych metod. Metody te to guma razem z klamrą, najpierw klamra, potem guma i odwrotnie, najpierw guma, a potem klamra.
Zalety leczenia przy pomocy klamerek motylkowych to przede wszystkim usprawnienie pracy stomatologa, ochrona błony śluzowej przed podrażnieniami wywołanymi środkami chemicznymi, które stosuje się w trakcie leczenia endodontycznego. Dzięki klamerkom motylkowym zwiększa się dostęp do leczonego zęba, a przede wszystkim jego widoczność, ponieważ przy pomocy klamerek odsuwa się policzki i język. Koferdam wraz z klamrami motylkowymi tworzy barierę antyseptyczną przed bakteriami i śliną i zapewnia suchość pola zabiegowego, które jest bardzo istotne i ma bezpośredni wpływ na trwałość wypełnienia. Klamry motylkowe niwelują ryzyko przypadkowego połknięcia drobnych narzędzi, których stomatolog używa podczas leczenia.
Koferdam, który stosowany jest z klamrami motylkowymi albo tymi bez skrzydełek, jest całkowicie bezpieczny i nie wywołuje żadnych skutków ubocznych. W przypadku, kiedy pacjent uczulony jest na lateks, dostępne są inne wersje koferdamu. Prawidłowe jego użycie sprawia, że pacjent jest całkowicie bezpieczny, a lekarz przeprowadza zabieg szybko i sprawnie.