Wypadanie zębów mlecznych jest etapem naturalnym, który dotyczy każdego człowieka. Zęby mleczne ustępują bowiem miejsca zębom stałym. W niektórych sytuacjach nie dochodzi jednak do samodzielnego wypadnięcia mleczaka, a wówczas pojawiają się wątpliwości tego, czy wyrywać ruszające się zęby mleczne. Nie można również zapominać o tym, że ruszające się zęby mogą mieć związek z poważnymi dolegliwościami, które nie są stanem fizjologicznym i mogą wynikać z rozwoju próchnicy. W tym przypadku konieczna jest odpowiednia diagnostyka oraz konsultacja lekarska.
Kiedy usuwać zęby mleczne?
Jak wspomniano powyżej, wielu rodziców ma wątpliwości dotyczące tego, czy wyrywać ruszające się zęby mleczne. Powinni oni pamiętać, że to czy wyrywać ruszające się zęby mleczne w głównej mierze zależy od stanu uzębienia danego dziecka. W tym bowiem przypadku należy brać pod uwagę pojedyncze sytuacje i rozpatrywać je indywidualnie. Zbyt wczesna ekstrakcja zębów może bowiem prowadzić do występowania trwałych wad zgryzu na dalszym etapie rozwoju jamy ustnej malucha. Wówczas konieczne okazuje się zastosowanie kosztownego i długotrwałego leczenia ortodontycznego.
Zęby mleczne powinny być zatem wyrywane jedynie w razie bezwzględnej konieczności, czyli wówczas gdy leczenie zachowawcze nie przynosi pożądanego efektu. To, czy wyrywać ruszające się zęby mleczne może również zależeć od jakości współpracy dziecka z dentystą. Niektóre dzieci cierpią bowiem na tak zwaną dentofobię. W ich przypadku leczenie zachowawcze jest bardzo utrudnione. Maluchy reagują bowiem krzykiem i płaczem często już na sam widok dentysty, a zajęcie miejsca na fotelu dentystycznym oraz podjęcie leczenia jest wręcz niemożliwe. Należy również pamiętać o tym, że w obecnych czasach około połowa dzieci w wieku trzech lat zmaga się z problemem próchnicy.
W przypadku braku podjęcia skutecznych działań, choroba ta może prowadzić do przedwczesnej utraty zębów oraz konsekwencji o charakterze ogólnoustrojowym. Chorobotwórcze bakterie migrują bowiem do krwioobiegu i zagrażają prawidłowej pracy narządów wewnętrznych. W przypadku niewielkich zmian próchniczych zawsze w pierwszej kolejności rozważa się leczenie zachowawcze. Priorytetem jest bowiem ochrona zębów i zdrowia małego pacjenta. Jednak w momencie, w którym dochodzi do rozchwiania zębów, bardzo zaawansowanej próchnicy czy obecności torbieli lub zgorzeli, konieczne jest usuwanie zębów.
W niektórych przypadkach stosuje się tak zwaną protezę dziecięcą, która zabezpiecza powstałą po wyrwaniu zęba przestrzeń i zapobiega przemieszczaniu się sąsiadujących zębów w miejsce powstałej luki. Wyrywanie zębów mlecznych jest również konieczne w razie uszkodzenia zęba na skutek urazu mechanicznego. Zabieg może być jednak dość trudny, zwłaszcza w przypadku zębów mlecznych trzonowych. Mają one bowiem mocno rozbudowane korzenie, a ich ekstrakcja w dużej mierze przypomina ekstrakcję zębów stałych.
Sposoby na wyrwanie zęba mlecznego
Powodem rozterek rodziców jest nie tylko to, czy wyrywać ruszające się zęby mleczne, ale również w jaki sposób należy to wykonać. Otóż, wyrywanie zębów mlecznych może być wykonywane w warunkach domowych, jak i w gabinetach stomatologicznych.
Jak wyrwać zęba dziecku?
Podczas wyrywania ruszających się zębów należy unikać podejmowania zbyt gwałtownych i ryzykownych działań, które mogłyby uszkodzić zęby dziecka oraz spowodować poważne urazy. Nie jest zatem polecane stosowanie metody z nitką przywiązywaną do klamki oraz ruszającego się zęba. Samo wyrwanie powinno być poprzedzone rozmową z dzieckiem, podczas której należy odpowiedzieć na wszystkie pytania malucha oraz rozwiać jego wątpliwości. Pomoże to w znacznym stopniu ograniczyć strach oraz niepotrzebny stres.
Jak szybko wyrwać mleczaka?
Jak wspomniano powyżej, rodzice zastanawiają się nad tym, czy wyrywać ruszające się zęby mleczne. Otóż, w razie wątpliwości mogą oni skorzystać z fachowej pomocy dentystów, którzy usuwają mleczaki w gabinetach szybko i bezboleśnie. W tym przypadku ryzyko ewentualnych powikłań jest w znacznym stopniu ograniczone, ale tego typu praca specjalisty jest odpłatna. Z tego powodu wielu rodziców decyduje się na zastosowanie w pierwszej kolejności sposobów domowych.
Domowe sposoby na usuwanie mleczaków
Podczas wyrywania mleczaków w warunkach domowych należy zachować ostrożność. Nieprawidłowe działania mogą bowiem doprowadzić do uszkodzenia zalążka stałego zęba oraz dolegliwości bólowych i traumy dziecka. Podczas zabiegu usuwania ruszających się mleczaków należy wykorzystywać sterylne nici dentystyczne oraz starannie dezynfekować ręce. Poza tym, zębów nie należy wyrwać zbyt wcześnie. Jeżeli jedynie się one chwieją, ale nie powodują dolegliwości bólowych i nie utrudniają wykonywania codziennych czynności, powinny być pozostawione w zębodole do samodzielnego wypadnięcia.
Ruszające się zęby nie mogą być również wyrywane z tak zwanego zaskoczenia. Może to bowiem spowodować strach malucha przed podejmowaniem jakichkolwiek innych zabiegów dentystycznych. W przypadku pojawiającej się ruchliwości zębów, warto podawać maluchom twarde pokarmy, takie jak na przykład jabłko czy marchew. Ich gryzienie w wielu wypadkach powoduje bezbolesne i prawie niezauważalne pozbycie się problemu. W przypadku, w którym konieczne jest jednak wyrwanie zęba, który utrudnia maluchowi spożywanie posiłków czy skupienie się na zabawie czy nauce, konieczna jest interwencja opiekuna. W celu wyrwania zęba powinien on się zaopatrzyć z jałową gazę. Po starannym umyciu rąk powinien dobrze chwycić przez gazę ruszający się ząb i zdecydowanym ruchem pociągnąć go ku górze lub ku dołowi.
W przypadku wyrywania zębów dolnych, ruch powinien być wykonywany ku górze, w przypadku zębów górnych – ku dołowi. Wyrywanych zębów nie należy pociągać do przodu lub na boki, ponieważ może to powodować powstanie dużej rany. W tym przypadku należy pamiętać o tym, że usuwanie mleczaków nie powinno skutkować nadmiernym krwawieniem. W jego zatamowaniu zwykle pomaga przyłożenie złożonego kawałka jałowej gazy i przytrzymanie go przez malucha zębami przez około trzydzieści minut. Poza tym, można stosować chłodne układy oraz zalecić maluchowi odpoczynek.